Không được “gieo rắc ngàn phồn
hoa” như ở đất liền, sóng vẫn lớn và gió không thôi ngừng gào thét, dẫu
vậy, ngày Tết ở Trường Sa vẫn ấm áp bằng tình cảm thắm đượm giữa những
con người của biển khơi. Hẳn nhiên, bánh chưng xanh, câu đối đỏ và những
lời chúc mừng vẫn là phong vị không thể thiếu trong niềm rộn ràng của
ngày Tết dân tộc.
Ấm áp chiều cuối năm
Chiều 28 Tết, cùng với quân dân trên
toàn bộ quần đảo Trường Sa, các chiến sĩ trên đảo Nam Yết tiến hành gói
bánh chưng. Và để thêm phần thú vị, cuộc thi gói bánh được tổ chức
thường niên là hoạt động đón nhận được nhiều sự quan tâm nhất của mọi
người. Không chỉ thơm bùi của nếp quyện với vị ngọt nồng của thịt ướp
tiêu, bánh chưng Trường Sa còn mang thêm chút gia vị đắng chát đặc trưng
bởi bánh được bao gói bằng lá bàng vuông.
|
Những chiếc lá bàng to, non mơn mởn được
người lính khéo léo hấp lên, rồi bao gói vuông vức, đẹp không kém gì so
với gói bánh bằng lá dong như ở đất liền. “Đây là hoạt động không
chỉ ở Nam Yết, mà hầu hết các hòn đảo trên quần đảo Trường Sa thân yêu
đều tổ chức nhiều hoạt động vui xuân đón tết trên tinh thần vui tươi, ý
nghĩa, tiết kiệm” - Trung tá Đào Văn Khả, Chỉ huy Trưởng đảo Nam
Yết chia sẻ. Điều đặc biệt ở Nam Yết, nơi có cây bàng vuông được công
nhận là cây di sản, những chiếc bánh chưng được làm từ lá bàng vuông
càng trở nên ý nghĩa hơn.
|
Giữa không khí vui tươi ngày Tết, chúng
tôi được đến gia đình anh Sầm Văn Lương tại đảo Song Tử Tây. Khi chúng
tôi đến, người vợ Trương Thị Mùi đang tất bật dọn mâm cỗ tất niên có đủ
thịt, cá, rau xanh và không thể thiếu bánh chưng, dưa hành và giò lụa.
Đứa con gái chuẩn bị bước sang tuổi thứ 6 của anh chị cũng đã biết phụ
giúp mẹ một tay, còn anh Lương đang loay sửa sang lại bàn thờ gia tiên,
trang hoàng lại phòng khách cho tươm tất để chuẩn bị mời hàng xóm sang
ăn tất niên. Chị cho biết, bữa cơm cuối năm nơi đây không khác nhiều so
với đất liền. “Bà con chòm xóm cuối năm ai cũng bận rộn, ai cũng
cúng tất niên, nhưng cũng đều dành cho nhau một ít thời gian qua nhà của
nhau quây quần, ấm cúng như một thời khắc ôn lại năm cũ, tống cựu
nghinh tân” – anh Lương cho biết.
|
Cạnh nhà anh Lương, ngôi nhà nhỏ của vợ
chồng anh Được, chị Lan cũng nghi ngút khói bếp quyện với mùi thơm của
thức ăn, hoa trái. Vừa mở những gói bánh, kẹo, trái cây, cắm hoa để sửa
soạn cho bàn thờ gia tiên, anh Được cho biết hồi còn nhỏ, tôi lớn lên ở
vùng biển, có nuôi tôm và làm nghề biển, nên tôi đã gắn bó với biển từ
bé thơ đến giờ. Tết trên đảo không được rộn ràng như ở đất liền, nhưng
nơi đây cũng có nhiều hoạt động vui lắm, như là giao lưu thể thao, kéo
co, cờ tướng, nhảy bao bố, văn nghệ…
|
Trong câu chuyện ở bữa cơm tất niên,
nhiều đôi vợ chồng, con cái cùng ngồi lại với nhau. câu chuyện giữa
những anh chồng là mẻ lưới, con cá… còn các bà vợ không quên “khoe” nhau
về những vườn rau đủ thứ xanh mướt mà họ đã dày công vun xới. Chị Lưu
Thị Cẩm Hằng, nhà ở số 4 cho biết: “Ngày thường, ngoài việc cơm
nước, trồng trọt, chăm sóc con cái, tôi còn làm thêm nghề tay trái là
uốn tóc, gội đầu cho chị em trong xóm. Xóm nhỏ, nên toàn bộ đều là khách
ruột” – chị cười lớn.
Không được “hoành tráng” như ở các đảo
nổi, tại các đảo chìm, với diện tích nhỏ hẹp, các hoạt động vui xuân đón
tết nơi đây cũng bị bó hẹp theo. Văn nghệ, cờ tướng, bóng bàn là 3
chương trình “ruột” tại các đảo chìm. Cũng như tại nhiều đảo khác, phòng
họp thường ngày trên các đảo chìm là nơi tổ chức các hoạt động chính
trong những ngày xuân. Nơi đây được các chiến sĩ trang hoàng đẹp mắt bởi
những sợi dây kim tuyến, ánh đèn nhấp nháy và mâm bánh kẹo, trái cây…
tuy đơn sơ nhưng cũng rất tươm tất.
Sâu lắng ngày đầu năm
Nếu như các hoạt động chuẩn bị đón năm
mới diễn ra khá sôi nổi, nhộn nhịp, thì ngược lại, buổi sáng mùng 1 Tết ở
Trường Sa như tĩnh lặng hơn, sâu lắng hơn. Chúng tôi đến đảo Sinh Tồn
Đông, hòn đảo nhỏ xinh đón chào năm mới như thông lệ là buổi lễ chào cờ
đầu năm uy nghi, trang trọng. Tiếng quốc ca Việt Nam vang lên giữa trùng
khơi mang lại cho mọi người cảm xúc khó tả. Trung úy Phạm Văn Việt,
nhân viên cơ yếu chia sẻ: “Đây là lần thứ 4 tôi đón Tết trên đảo.
Mỗi khi đứng trước lá Quốc kỳ, hát lên tiếng Quốc ca hùng tráng, tôi lại
thấy khóe mắt cay cay. Xúc động, tự hào và càng thêm quyết tâm giữ chắc
tay súng, vững tâm gìn giữ biển đảo quê hương”.
Đến với đảo Sơn Ca, nơi có ngôi chùa Sơn
Linh kỳ vĩ, cổ kính, cả hòn đảo được đánh giá xinh đẹp bậc nhất quần
đảo Trường Sa này vào sàng mùng 1 tết như lắng lại. Buổi lễ chùa đầu năm
cùng với lời thỉnh cầu về sức khỏe, bình an, các cán bộ, chiến sĩ trên
đảo còn mong cho đất nước được bình yên, cho từng tấc đất, tấc biển được
gìn giữ. Tương tự, tại chùa Song Tử Tây trên đảo Song Tử Tây, quân và
dân trên đảo cùng nhau tìm đến với điểm tựa tâm linh này để gửi gắm khát
vọng bình an – không chỉ cho bản thân mà còn cho cả đất nước, khát vọng
của một dân tộc yêu chuộng hòa bình.
|
Ngày Tết ở Trường Sa rất đặc biệt. Có
nét sôi nổi ngày giáp tết, có chút lắng lại trong dịp đầu năm. Tất thảy
diễn ra trong bối cảnh “nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ tổ quốc đặt
lên hàng đầu”, hoàn cảnh, điều kiện, không phải là thuận lợi nhất cho
mọi người có thể thoải mái vui xuân, đón tết. Nhưng Tết cổ truyền ở
Trường Sa vẫn luôn thắm đượm nét truyền thống của dân tộc.
Hồng Đăng