Đến tổ dân phố Lộc Hòa, phường Cam Lộc hỏi thăm nhiều người, ai cũng đều biết bà Nguyễn Thị Kim Tiến đã gần bước qua cái tuổi 65, và có 15 năm làm cộng tác viên Dân số - Kế hoạch gia đình (DS-KHHGĐ), nhưng với bà thì vẫn cho là thời gian còn ngắn.
Cộng tác viên dân số Nguyễn Thị Kim Tiến
Nhớ lại những ngày đầu tham gia, bà đã gặp không ít khó khăn khi làm công tác dân số ở một tổ dân phố có 229 hộ, 732 khẩu; nhiều người thông cảm, ủng hộ bà thì tương đối dễ, trái lại gặp một ít cặp vợ chồng không muốn ai xen vào việc riêng gia đình mình, bởi con nhiều, con ít đó là quyền quyết định của họ, thì với bà rõ thật chẳng hề dễ tí nào. Đó là chưa nói đến thực hiện bình đẳng giới, vợ chồng có dịp tham gia công việc xã hội, đi du lịch giải trí, v.v… thay cho việc phải dành thời gian nuôi dạy con cái.
Theo bà, đối tượng cần phải luôn kiên trì tiếp cận nhằm tuyên truyền, giải thích về sự lợi ích của kế hoạch hóa gia đình, đó là những hộ đông con, sinh con một bề, hộ rơi vào hoàn cảnh cận nghèo hay là nghèo hoặc cặp vợ chồng thường xuyên vắng nhà vào ban ngày. Ngoài ra, các cặp vợ chồng có con được 4 hoặc 5 tuổi rồi mà chưa thấy người vợ mang thai, bà cũng lân la tìm đến để vận động họ sinh cho đủ hai con, dù trai hay là gái; chưa hết, những gia đình có kinh tế trở nên khá giả họ vẫn có dự định sinh thêm con cho đông, vui.
Bà Nguyễn Thị Kim Tiến, cộng tác viên (CTV) dân số tổ dân phố Lộc Hòa chia sẻ:
“Là CTV dân số Trạm Y tế phường Cam Lộc, qua nhiều năm thấy rằng sinh con nhiều thì kinh tế càng khó khăn hơn, qua đó bản thân tôi cũng rất là bức xúc, cho nên muốn vận động bà con nhân dân trong tổ mình không nên sinh nhiều con, dù là có con một bề thì chúng ta cũng nên dừng lại ở 2 con. Bây giờ nhu cầu của trẻ em cao, mà mình sinh con nhiều thì mình không có khả năng để lo cho con đến nơi, đến chốn, nhất là trong vấn đề ăn uống, rồi học hành.
Từ đó bản thân tôi thấy là cần nên tham gia vào công tác dân số. Với vai trò của một CTV, nên đi sâu, đi sát và phối hợp với mọi người trong hệ thống chính trị, để vận động cặp, gia đình có nguy cơ sinh con thứ ba, thì mình tuyên truyền, phát tờ rơi, rồi vận động người ta không nên sinh con nhiều.
Tuổi cao nhưng sức khỏe còn, tôi cũng muốn thôi thì tham gia đến khi nào sức khỏe mình không còn đủ đảm bảo để tuyên truyền, vận động nữa thì mình xin nghỉ”.
Bà luôn chủ động tham mưu với chi bộ tổ dân phố, quan hệ phối hợp tốt với các chi hội đoàn thể, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về DS-KHHGĐ bằng nhiều hình thức, riêng bà duy trì được thói quen “đi đến từng ngõ, gõ cửa từng nhà, rà từng đối tượng”. Bên cạnh đó bà có được lợi thế là người lớn tuổi, có uy tín. Hơn nữa, vào năm 2010 bà Tiến được bà con trong tổ bầu làm Tổ trưởng dân phố Lộc Hòa, thì cơ hội đầu tư cho hoạt động dân số ở bà có dịp phát huy tốt hơn.
Nói về người CTV dân số tuổi cao xếp thứ hai của phường mình, bà Lê Thúy Hà - Cán bộ chuyên trách dân số phường Cam Lộc cho biết:
“Cô rất nhiệt tình trong công tác, tận tụy, gần gũi và gắn bó với người dân, từ đó cô hiểu được những tâm tư, nguyện vọng; đưa ra những lời khuyên, những vận động phù hợp với từng gia đình. Thứ hai, là cô nắm bắt biến động dân số rất là nhanh và báo cáo kịp thời cho cán bộ chuyên trách, để nhập vào kho dữ liệu dân cư thành phố. Thứ ba là xây dựng ý kiến đề xuất cho chuyên trách, cho địa phương; tham gia các cuộc họp, tập huấn của cấp trên đầy đủ, cho dù kinh phí đi tập huấn rất là ít.
Trong công tác tuyên truyền cô luôn lựa chọn phương pháp tuyên truyền sao cho phù hợp đến từng gia đình, từng cặp vợ chồng để chọn biện pháp tránh thai hoặc là vận động để người ta sinh thêm con. Từ đó thành tích của cô đã đạt được như là 12 năm liền tổ dân phố không có người sinh con thứ ba trở lên.
Rất hoan nghênh thành tích cô Tiến đã đóng góp, mang lại cho địa phương vinh dự. Kính mong cô duy trì lòng nhiệt tình và tận tụy của mình, tiếp tục đóng góp công sức cho công tác dân số địa phương”.
Với công tác DS-KHHGĐ, không chỉ vận động mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con là xong, theo bà còn phải tìm tòi, học hỏi nhằm bổ sung một số kiến thức nhất định, để giải thích cho nhân dân nắm bắt thêm, là tại sao phụ nữ phải đi khám phụ khoa, khám thai định kỳ; thực hiện quy mô gia đình nhỏ; lợi ích của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh; hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh; v.v… để cùng góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống tại từng gia đình cũng như toàn xã hội.
Từ những hoạt động không mệt mỏi của bà Tiến, hàng năm các chỉ tiêu về DS-KHHGĐ do UBND phường giao về tổ dân phố Lộc Hòa đều đạt và vượt, góp phần cho thành tích chung, để Lộc Hòa được thành phố công nhận là tổ dân phố không sinh con thứ ba trở lên 12 năm liền.
Năm 2017 tổ dân phố Lộc Hòa được UBND thành phố Cam Ranh tặng giấy khen về thành tích duy trì 11 năm liên tục, không có cặp vợ chồng sinh con thứ ba trở lên và cá nhân bà cũng được nhận giấy khen của thành phố. Nhưng hơn nữa là, đâu đó có những gia đình đang hưởng cuộc sống ấm êm, hạnh phúc lại thầm cảm ơn những lần được bà tư vấn, truyền thông liên quan đến công tác DS-KHHGĐ.
Nhận xét về một CTV ở cơ sở, bà Trần Thị Tâm - Trưởng Khoa dân số, Trung tâm Y tế thành phố Cam Ranh nói:
“Đối với CTV - chị Nguyễn Thị Kim Tiến ở tổ dân phố Lộc Hòa, phường Cam Lộc, trong những năm gần đây là CTV rất là tiêu biểu của 221 CTV trên toàn thành phố. Khi về phường Cam Lộc, chúng tôi kiểm tra 6 tháng, một năm; trách nhiệm của chị rất là chu toàn về sổ sách; về công tác nhập tin, thu tin ở địa bàn của chị rất rõ ràng và kịp thời; sổ sách ghi chép sạch sẽ.
Từ khi có Nghị quyết 21, chuyển từ DS-KHHGĐ từng bước chuyển sang dân số và phát triển, nâng cao chất lượng dân số; chị lại đi từng ngõ, gõ từng nhà để tuyên truyền cho người dân hiểu.
Mặc dù năm 2017 và 2018 thù lao cho CTV có phần cấp chậm, nhưng chị vẫn vui vẻ và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Năm 2018, chúng tôi tham mưu lãnh đạo Trung tâm Y tế, đề xuất UBND thành phố khen chị Tiến, là một CTV xuất sắc trong công tác dân số”.
Còn một phần thưởng kèm theo nữa là, bà Nguyễn Thị Kim Tiến, đã xứng đáng nhận được sự tin cậy của cấp phường, cấp thành phố và lời động viên của nhiều bà con nhân dân trong tổ là tuổi già, nhưng bà vẫn “chưa già" trong tham gia công tác dân số tại địa phương./.
Bài và ảnh: Hồng Dương