Chúng tôi đến phường Cam Nghĩa, nơi được cho là có số người đăng ký hiến mô, hiến tạng (HMHT) nhân đạo sau khi qua đời nhiều nhất so 14 xã, phường còn lại của thành phố Cam Ranh, 14 người đã được Bộ phận Điều phối ghép tạng - Bệnh viện Chợ Rẫy, thành phố Hồ Chí Minh cấp thẻ. Chúng tôi cũng được biết người đi đầu trong phong trào đăng ký hiến xác, sau đó chuyển sang HMHT tại phường này là cụ ông Trần Trang, năm nay 79 tuổi, sống tại thôn Nghĩa Quý.
Niềm vui khi cầm trong tay thẻ đăng ký HMHT.
Từ trái sang: Trần Thị Thu Hồng (TDP Hòa Thuận), Trần Thị Mai (TDP Hòa Phước) và Nguyễn Thị Như Xuân, (TDP Nghĩa Cam);
Người xưa đã từng truyền miệng câu “Cứu một mạng người hơn xây 7 tòa tháp” và các cụ thường bằng lòng lúc già yếu - rồi từ trần, thì thân thể của mình sẽ được toàn thây khi “về với đất”. Ngày nay chắc có lẽ nhiều người ai cũng biết HMHT là hành động cứu người, song trước mắt cần phải có sự đồng thuận cao của gia đình, để được sẵn sàng bỏ qua sự rào cản ban đầu ấy. Đâu đó từng có trường hợp, bản thân đăng ký HMHT sau khi qua đời, dù trước đó đã có sự chấp nhận của người thân, nhưng khi họ mất đi, thì di nguyện của người đăng ký lại không thể thực hiện được, bởi người thân quá thương xót, nên không báo tin đến cơ quan tiếp nhận; bên cạnh đó địa phương, đoàn thể không tiện can thiệp vào việc nhạy cảm này.
Chị Trần Thị Mai - Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ phường Cam Nghĩa chia sẻ:
“Qua các thông tin, truyền thông tôi được biết việc HMHT sẽ cứu được nhiều người, nên năm 2010, tôi đã đăng ký hiến xác sau khi qua đời. Nhưng hiện nay số người hiến xác cho nghiên cứu khoa học, cho sinh viên y khoa thực tập đã nhiều; vì vậy thay vào đó, xã hội vận động mọi người đăng ký hiến tạng để thay cho nhiều người bị mắc các căn bệnh nặng, đang mòn mỏi chờ ghép bộ phận bị hư hỏng trong cơ thể họ, để họ được tiếp tục sống, nên tôi chuyển sang đăng ký HMHT.
Tôi mong muốn sau khi mất đi, một số bộ phận trên cơ thể của mình sẽ cứu giúp được nhiều người, để dù chết đi nhưng vẫn còn một chút sự sống ở đời này thêm một thời gian nữa. Tôi cảm thấy nhẹ nhàng, thanh thản khi đặt bút ký vào tờ đăng ký HMHT, đồng thời tôi mong muốn được nhiều người trong cộng đồng xã hội, có cái nhìn thoáng hơn về quyết định của người tình nguyện HMHT sau khi qua đời”.
Chị còn là một điển hình tiên tiến trong phong trào hiến máu tình nguyện cứu người và đã có đến 89 lần làm cái nghĩa cử thiêng liêng, cao đẹp ấy, trong đó có 2 lần đi hiến máu khẩn cấp và 2 lần hiến tiểu cầu. Ngoài ra chị còn vận động nhiều người trong và ngoài địa phương tham gia hiến máu tình nguyện và HMHT.
Theo chúng tôi tìm hiểu được, pháp luật không bắt buộc phải có sự đồng ý của gia đình trong đơn đăng ký HMHT, và một người chết não nếu HMHT thì sẽ cứu được 8 người. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp không đăng ký, nhưng khi bác sĩ bệnh viện thông báo cho người nhà bệnh nhân đang điều trị là đã chết não, có gia đình sẵn sàng gác lại chuyện đau thương mất mát, để nhanh chóng đưa ra một quyết định dũng cảm, bằng cách trợ giúp cho người ruột thịt của mình, lưu lại cái nghĩa cử cao đẹp, thiêng liêng là hiến mô, tạng của người qúa cố, để bộ phận ấy vẫn còn hiện hữu ở nơi nào đó trong cuộc sống này. Để rồi quả tim tiếp tục đập đều trong lồng ngực, phổi được hít thở ô-xy trao đổi dưỡng khí, quả thận làm chức năng bài tiết, con mắt được ngắm nhìn cảnh vật chung quanh v.v… từ một thân thể người khác; thì sự đau buồn của những người trong gia đình có thể sẽ nhanh chóng vơi đi, rồi dần được thay vào một niềm hạnh phúc đầy ấp tình người.
Có thể nói, không riêng gì chị Mai mà 13 người ở phường Cam Nghĩa, chưa kể anh Huỳnh Ngọc Tâm, 55 tuổi, tổ dân phố Hòa Thuận đã gửi đơn đi và chờ Bộ phận Điều phối ghép tạng, Bệnh viện Chợ Rẫy cấp thẻ; cùng rất, rất nhiều công dân trên mọi miền Tổ quốc, đang mong ước sao sự sống vẫn còn luôn nối dài, sau khi mình rời bỏ cuộc sống ở cõi đời này, để trở về với cát, bụi.
Một đơn vị cấp phường, có tới 14 người tình nguyện đăng ký HMHT nhân đạo sau khi qua đời, không thể không có sự chung sức tuyên truyền, vận động của tổ chức mặt trận, về vấn đề này bà Phạm Thị Thúy - Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam phường Cam Nghĩa có nhận xét và mong muốn:
“Việc HMHT là một hành động mình vì mọi người trong cộng đồng xã hội, phong trào này ngày càng có nhiều người hưởng ứng thực hiện, thông qua Hội Chữ thập đỏ của phường và qua các phương tiện thông tin đại chúng, nhiều hội viên, đoàn viên các hội đoàn thể và nhân dân tại địa phương đã đăng ký thực hiện.
Qua phong trào này, tôi mong sao mỗi cán bộ mặt trận và các hội viên, đoàn viên của các tổ chức thành viên mặt trận, sẽ ngày càng hưởng ứng và tự nguyện đăng ký thực hiện tốt hơn nữa. Đây là một hành động đẹp, mang tính xã hội nhân đạo sâu sắc, nó góp phần thực hiện tốt các công tác xã hội - từ thiện tại phường Cam Nghĩa”.
Chúng tôi tin rằng ai đó đăng ký HMHT không phải chỉ lựa chọn trong một thời khắc bồng bột, mà là cả một quá trình dài có sự tìm hiểu kỹ lưỡng, đấu tranh tâm lý, rồi đến thuyết phục người thân, họ hàng để mục tiêu cuối cùng của dòng suy nghĩ đó, là không những chỉ vì sự sống cho người khác, mà lại còn muốn tô điểm cho xã hội ngày một tốt đẹp hơn, nhân văn hơn.
Nhìn thấy niềm vui của các chị; trong đó có những người tuổi đời đang còn trẻ như em Nguyễn Thị Như Xuân, 25 tuổi hoặc anh Huỳnh Ngọc Tâm, viết đơn tình nguyện ngay trong lúc chúng tôi đến phường Cam Nghĩa thực hiện bài viết này. Và còn biết bao nhiêu người đã có một suy nghĩ tốt, một hoài bão đẹp, tự tin nở nụ cười thân thiện, khi cầm trên tay tấm thẻ đăng ký HMHT, chúng tôi cảm nhận những con người này rất đáng được trân quý và thầm vui lây với họ. Trong tương lai, nếu di nguyện của họ được thực hiện trọn vẹn, thì trái tim cùng nhiều bộ phận khác sẽ không mất đi mà tiếp tục sống trong cơ thể người khác, đồng thời tâm linh của những con người từng được làm công việc này, chắc sẽ luôn thanh thản, nhẹ nhàng.
Bà Bùi Thị Lượng - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Chữ thập đỏ thành phố Cam Ranh nói:
“Phong trào HMHT tại phường Cam Nghĩa, là đơn vị nổi bật trên toàn thành phố Cam Ranh. Hội đã tuyên truyền, vận động và lan tỏa việc HMHT sau khi qua đời là rất tốt, hiện nay đã có 14 người đăng ký. Điển hình như chị Trần Thị Mai - Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ phường Cam Nghĩa; ông Trần Trang và các con. Chúng tôi hy vọng rằng sẽ có nhiều người dân thấu hiểu HMHT là một việc làm nhân đạo, góp phần cứu người bệnh hiểm nghèo, để hồi sinh cho những cuộc đời mới”.
Tin rằng 14 con người ở phường Cam Nghĩa đang thể hiện một tấm lòng nhân hậu, tinh thần sẵn sàng cống hiến vì sự sinh tồn cho người khác, sẽ ngày càng lan tỏa và con số nêu trên sẽ chưa dừng lại ở địa phương này trong thời gian tới./.
Bài và ảnh: Hồng Dương