Sinh thời, Hồ Chí Minh nhiều
lần nhấn mạnh rằng, tự phê bình và phê bình là việc phải làm thường
xuyên, liên tục của mỗi cán bộ, đảng viên, của mỗi tổ chức Đảng.
“PHẢI CÓ TINH THẦN TỰ CHỈ TRÍCH”
Người
cách mạng theo Hồ Chí Minh muốn toàn tâm, toàn ý hành động và phấn đấu
cho độc lập, tự do của Tổ quốc và hạnh phúc của nhân dân thì nhất định
phải có đạo đức cách mạng; phải thấm nhuần 23 điều răn về “Tư cách một
người cách mệnh” được chỉ rõ trong tác phẩm Đường Cách mệnh,
xuất bản năm 1927. Những yêu cầu về phẩm chất đạo đức cách mạng đó phải
được thường xuyên, liên tục rèn luyện; được quy về 3 mối quan hệ chủ
yếu, đó là: Đối với người, đối với việc và đối với mình.
Thấm
nhuần lời dạy của Người, trong tiến trình đấu tranh cách mạng, đội ngũ
cán bộ, đảng viên của Đảng đã không chỉ luôn sẵn sàng tận tâm, tận lực
phấn đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân mà còn
luôn quán triệt thực hiện tự phê bình và phê bình: Đối với mình thì phải
“cả quyết sửa lỗi”, đối với người thì “có lòng bày vẽ” để trở thành
những người luôn gương mẫu đi đầu, làm mực thước cho nhân dân noi theo.
Trong gian lao kháng chiến, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và cả trong cuộc
sống đời thường, vì Đảng, vì dân, trên cơ sở của tình đồng chí thương
yêu lẫn nhau, đã có biết bao tấm gương cán bộ, đảng viên bất chấp mọi
hiểm nguy, nguyện hy sinh lợi ích cá nhân, sẵn sàng đem tính mạng của
mình bảo vệ, che chở cho đồng đội, đồng bào. Những tấm gương sáng về sự
nỗ lực phấn đấu, gương mẫu hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, nêu gương
trong khi tiến hành tự phê bình và phê bình trên tinh thần đồng chí ở
trong Đảng, thể hiện sinh động qua các thời kỳ cách mạng là một trong
những nhân tố quan trọng làm nên sức mạnh đoàn kết, thống nhất của Đảng,
giúp Đảng làm tròn nhiệm vụ mà giai cấp công nhân, nhân dân lao động và
dân tộc giao phó trong gần 90 năm xây dựng và trưởng thành.
Tuy
nhiên, bên cạnh đó, vẫn có những người “tưởng vào Đảng thì dễ tìm công
ăn việc làm. Có người vào Đảng mong làm chức này, tước nọ. Có người vì
anh em bạn hữu kéo vào,v.v..”[2],
nên khi có chức, có quyền đã sa vào chủ nghĩa cá nhân, độc đoán, chuyên
quyền, tham ô, tham nhũng, xu nịnh cán bộ cấp trên nhưng lại ức hiếp
cán bộ cấp dưới và quần chúng... Họ và những người thoái hóa, biến chất
như họ đã mắc bệnh tham lam, lười biếng, kiêu ngạo, hiếu danh, thiếu kỷ
luật, óc hẹp hòi, óc địa phương, óc lãnh tự và nhiều bệnh khác như: hữu
danh vô thực, kéo bè kéo cánh, cận thị, v.v.. khiến quần chúng không
tin, không phục, không yêu. Do thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách
mạng, giảm sút ý chí chiến đấu, họ không nghiêm túc thực hiện tự phê
bình và phê bình, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống mà
chạy theo danh lợi, tiền tài, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên
tắc… Vì thế, đã không quy tụ và lãnh đạo được quần chúng, dẫn đến rời xa
quần chúng, phá vỡ mối quan hệ mật thiết giữa Đảng và nhân dân.
Vì
vậy, để mỗi cán bộ, đảng viên vừa là người lãnh đạo sáng suốt, vừa là
người đầy tớ trung thành của nhân dân, thì chữa chạy những sai lầm,
khuyết điểm không chỉ là yêu cầu tất yếu, nội tại mà còn phải được tiến
hành thường xuyên, liên tục. Năm 1951, Hồ Chí Minh đã viết bài “Tự phê bình”
(đăng báo Nhân dân, 20/5/1951); trong đó nhấn mạnh: “Tự phê bình là gì?
Là thật thà nhận, công khai nhận trước mặt mọi người những khuyết điểm
của mình để tìm cách sửa chữa”, bởi “ai cũng cần tắm rửa cho mình mẩy
sạch sẽ. Thì ai cũng cần tự phê bình cho tư tưởng và hành động đúng
đắn”. Chỉ ra rằng, tự phê bình và phê bình là “thang thuốc đặc trị” để
phát huy ưu điểm và sửa chữa sai lầm, khuyết điểm, song Hồ Chí Minh cẩn
trọng nhắc nhở: dùng thuốc phải dùng đúng, dùng sai hiệu quả sẽ khôn
lường. Theo Người, “mục đích của tự phê bình và phê bình để giúp
nhau tiến bộ, sửa chữa sai lầm”, chứ không phải là để “bới lông tìm
vết”, để trả thù, nên cách thức tiến hành phải có lý, có tình, có nghĩa.
Trong mọi mối quan hệ, khi công tác hay ứng xử đời thường, Hồ Chí Minh
cũng đều chú trọng chữ “tình”, vì theo Người “nhân dân ta từ lâu đã sống
với nhau có tình có nghĩa như thế”.
Hồ Chí Minh hiểu rất
rõ rằng, người đời không phải thánh thần, mỗi con người đều có cá tính,
sở trường, đời sống riêng, hơn nữa trong lòng mỗi người đều có cả điều
thiện và điều ác, cho nên, nếu biết làm cho những điều thiện nảy mầm,
điều ác thui chột dần đi, thì mỗi con người sẽ tốt hơn lên, xã hội vì
thế mà phát triển. Cán bộ, đảng viên cũng vậy, trong công tác hay cuộc
sống thường ngày cũng không tránh khỏi khuyết điểm cần phải khắc phục,
vì thế: “Muốn thành cán bộ tốt, phải có tinh thần tự chỉ trích”, nghĩa
là phải thường xuyên tự phê bình và phê bình, vì “không chịu tự phê
bình, tự chỉ trích thì không bao giờ tấn tới được”[3]. |
Học
và làm theo chỉ dẫn của Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê bình ở hai
điều chính cốt nhất: mục đích và phương pháp, vì nếu cả hai điều này
được tiến hành đúng và kịp thời thì hiệu quả của tự phê bình và phê bình
sẽ cao, góp phần hoàn thiện bản thân mỗi người, của tất cả mọi người và
đó cũng chính là một trong những phương thức cơ bản giải phóng mọi tiềm
năng của mỗi người, để con người đạt tới tự do. Tự phê bình và phê bình
là nguyên tắc quan trọng của Đảng, là việc làm cần thiết, vừa để chỉ ra
ưu điểm và khuyết điểm để rút kinh nghiệm vừa qua đó tìm được biện
pháp, học được cách thức để khắc phục hạn chế, chứ không phải là đấu tố,
hạ bệ nhau. Hồ Chí Minh quan niệm, “tự phê bình là nêu ưu điểm và vạch
khuyết điểm của mình”, “phê bình là nêu ưu điểm và vạch khuyết điểm của
đồng chí mình” cho nên “tự phê bình và phê bình phải đi đôi với nhau”.
Theo đó, mục đích của tự phê bình và phê bình là “cho mọi người
học lẫn ưu điểm của nhau và giúp nhau sửa chữa khuyết điểm”, làm cho
phần tốt trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất
dần đi, cốt để giúp nhau tiến bộ; cốt để sửa đổi cách làm việc cho tốt
hơn, đúng hơn; cốt để đoàn kết và thống nhất nội bộ. Do đó, phương pháp tự phê bình và phê bình
là phải được tiến hành thường xuyên như “rửa mặt hằng ngày” với tâm và
động cơ trong sáng; phải ráo riết, triệt để, thật thà, không nể nang,
không thêm bớt; phải vạch rõ cả ưu điểm và những khuyết điểm để cùng
tiến bộ; lời nói phải hợp tình, hợp lý, chớ dùng lời mỉa mai, chua cay,
đâm thọc… Tuy nhiên, sai lầm và khuyết điểm của mỗi con người khác nhau
thì hình thức phê bình, xử lý cũng phải khác nhau, mới đảm bảo được tính
nghiêm túc, nếu không sẽ sinh ra thói “thậm thà thậm thụt” mà “trong
Đảng im tiếng, ngoài Đảng to mồm”.
Vì vậy, để tự phê bình và phê bình đúng
và hiệu quả, nguyên tắc này phải được tiến hành trên cơ sở tình thương
yêu, khoan dung của mỗi người. Mỗi người đều có một trái tim, trái tinh
chân thành, nhân hậu; trái tim đó khi tự phê bình mình cũng như phê bình
người là “phê bình việc làm chứ không phê bình người”[4].
Bởi, phê bình cũng như chữa bệnh cứu người, để giúp họ vui lòng nhận ra
lỗi lầm mà sửa chữa, để khỏe mạnh trở lại trong cả suy nghĩ và hành
động thì trước hết phải thương yêu, phải kịp thời, đúng lúc và đúng chỗ,
công khai và thẳng thắn. Nếu làm trái những điều đó, tính giáo dục của
thang thuốc tự phê bình và phê bình sẽ không còn tác dụng. Còn người bị
phê bình phải thật thà nhận, công khai nhận và “vui lòng nhận xét để sửa
đổi, không nên vì bị phê bình mà nản chí, hoặc oán ghét”. Tự phê bình
và phê bình chỉ thực sự phát huy tác dụng, góp phần củng cố và tăng
cường khối đoàn kết thống nhất trong mỗi tổ chức, cơ quan, địa phương,
đơn vị khi “người có ưu điểm thì phải cố gắng thêm, và người khác phải cố gắng bắt chước. Mọi người phải tích cực sửa chữa khuyết điểm của mình và giúp anh em sửa chữa khuyết điểm của họ”[5]; “phải thực hành khẩu hiệu chí công vô tư; cần, kiệm, liêm, chính”.
Đồng thời, tự phê bình và phê bình phải
được thực hiện nghiêm túc theo phương châm “trên trước, dưới sau”, “từ
trong ra, từ ngoài vào”, “từ trên xuống, từ dưới lên” để phê bình và tự
phê bình bảo đảm dân chủ, khách quan, trung thực, đầy đủ, có chất lượng
gắn với khen thưởng và kỷ luật nghiêm minh. Không phải ngẫu nhiên chỉ
hơn một tháng sau ngày đọc Tuyên ngôn độc lập, trong thư gửi Ủy ban nhân dân các kỳ, tỉnh, huyện và làng (17/10/1945),
Hồ Chí Minh đã nêu rõ sáu căn bệnh cần đề phòng của một bộ phận “quan
cách mạng”, đó là “trái phép, cậy thế, hủ hóa, tư túng, chia rẽ, kiêu
ngạo”, để sau đó, Người ký Sắc lệnh ấn định hình phạt tội đưa và nhận
hối lộ (27/11/1945); Quốc lệnh khép tội tham ô, trộm cắp của công vào
tội tử hình (26/1/1946) và khẳng định: “Chính phủ đã hết sức làm gương
và nếu làm gương không xong thì sẽ dùng pháp luật mà trị những kẻ ăn hối
lộ. Đã trị, đang trị và sẽ trị cho kỳ hết”[6].
“PHẢI CÓ TÌNH ĐỒNG CHÍ THƯƠNG YÊU LẪN NHAU”
Vì
người đời không phải thánh thần, không ai tránh khỏi sai lầm, khuyết
điểm, cho nên chúng ta không sợ khuyết điểm, chỉ sợ có lỗi mà không sửa,
có lỗi mà giấu giếm, lừa cấp trên, chèn ép cấp dưới dẫn đến tự phê bình
và phê bình hình thức, chung chung, vì sợ “mất uy tín”, “mất thể diện”.
Tự phê bình và phê bình đúng sẽ “chẳng những không làm giảm thể diện và
uy tín của cán bộ, của Đảng. Trái lại, còn làm cho sự lãnh đạo mạnh mẽ
hơn, thiết thực hơn, do đó mà uy tín và thể diện càng tăng thêm”… Do đó,
để thực hiện lời căn dặn của Hồ Chí Minh về “thường xuyên và nghiêm
chỉnh tự phê bình và phê bình” và phải được tiến hành trên tinh thần “có
tình đồng chí thương yêu lẫn nhau”, trong mọi hoàn cảnh, ở mọi cấp, mỗi
tổ chức Đảng phải thường xuyên nhìn thẳng vào sự thật, phải “có gan
thừa nhận khuyết điểm của mình, vạch rõ những cái đó, vì đâu mà có
khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó rồi tìm kiếm mọi
cách để sửa chữa khuyết điểm đó”[7]
và “mỗi cán bộ, mỗi đảng viên hằng ngày phải tự kiểm điểm, tự phê bình,
tự sửa chữa như mỗi ngày phải rửa mặt. Được như thế thì trong Đảng sẽ
không có bệnh mà Đảng sẽ mạnh khỏe vô cùng”[8].
Sức
mạnh đoàn kết, thống nhất trong Đảng được tạo nên bởi tổ chức mà tổ
chức đó là sự kết nối chặt chẽ giữa các đảng viên của Đảng, trong tình
đồng chí thương yêu lẫn nhau, cho nên theo Hồ Chí Minh, “hiểu chủ nghĩa
Mác - Lênin tức là phải sống với nhau đầy tình nghĩa như vậy. Nếu thuộc
bao nhiêu sách mà sống với nhau không có tình có nghĩa thì sao gọi là
hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin được. Nếu thuộc bao nhiêu sách mà sống không
có tình có nghĩa thì sao gọi là hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin được”[9].
Tình đồng chí ở đây, ngoài việc tuân thủ những nguyên tắc về tổ chức,
Điều lệ và chế độ sinh hoạt Đảng còn cần phải xuất phát từ tấm lòng nhân
ái, bao dung của mỗi con người, của tình đồng chí từng “nếm mật, nằm
gai”, “chia ngọt, sẻ bùi”... Thực tế cho thấy, đã có không ít cơ quan,
đơn vị mất đoàn kết từ những việc tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng rất quan
trọng trong đời thường mà xuất phát điểm chính là do suy nghĩ và hành
động thiếu “tình đồng chí thương yêu lẫn nhau”. Tại một tổ chức,
nếu đội ngũ cán bộ chủ chốt mất đoàn kết, không thống nhất trong tư
tưởng và hành động thì ở nơi đó sẽ có tình trạng cấp trên và cấp dưới
cách biệt nhau, là đồng chí với nhau nhưng thường không nói trước mặt mà
chỉ nói sau lưng, vì thế, cần phải phát huy vai trò nêu gương, thống
nhất giữa nói và làm trước hết từ cấp ủy và đội ngũ cán bộ lãnh đạo,
quản lý.
Bằng trái tim thương yêu rộng lớn đầy
khoan dung, nhân ái và sự gương mẫu tự phê bình và phê bình của chính
mình, Hồ Chí Minh căn dặn tự phê bình và phê bình trong Đảng phải được
tiến hành thường xuyên, liên tục; từ trên xuống và từ dưới lên; không
chỉ thực hiện trong nội bộ Đảng mà cần phải mở trong nhân dân; bảo đảm
dân chủ, công khai và gắn với kế hoạch sửa chữa khuyết điểm; có thưởng
phạt gắn với biểu dương, nhân rộng gương điển hình. Trong đó, dân chủ là
một trong những yếu tố quan trọng để việc thực hiện nguyên tắc tự phê
bình và phê bình trong Đảng vừa nghiêm túc vừa đạt hiệu quả cao trên cơ
sở tình đồng chí thương yêu lẫn nhau. Vì dân chủ đã “khiến cho cán bộ cả
gan nói, cả gan đề ra ý kiến”, để nhân dân tham gia giám sát, góp ý cho
cán bộ, đảng viên và thực hành dân chủ là cái chìa khóa vạn năng có thể
giải quyết mọi khó khăn… Cho nên, học và làm theo Hồ Chí Minh không chỉ
ở mục đích, phương pháp của tự phê bình và phê bình mà còn là xây dựng
tình đồng chí thương yêu lẫn nhau để kiến tạo một môi trường công tác
dân chủ, đoàn kết và thống nhất, thiết thực xây dựng cơ quan, địa
phương, đơn vị trong sạch, vững mạnh. Đó cũng chính là học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, học từ Người cách ứng xử
tình và lý quyện chặt vào nhau, tràn đầy tình đồng chí thương yêu lẫn
nhau.
Thời gian qua, việc triển khai nghiêm túc tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng
cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa” trong nội bộ” gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”
trên cơ sở “có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau” đã mang lại những kết
quả tích cực: "Quá trình tự phê bình và phê bình đã góp phần đấu tranh
với những suy nghĩ và hành vi sai trái nhằm cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe,
từng bước ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực. Nhiều vụ án tham
nhũng nghiêm trọng, phức tạp đã được phát hiện và tập trung chỉ đạo điều
tra, truy tố, xét xử nghiêm minh, được nhân dân đồng tình, ủng hộ"...
Tuy nhiên, ở một số cấp ủy, vẫn còn hiện tượng đồng chí bí thư,
thường trực cấp ủy chưa coi trọng và thiếu kiên quyết trong chỉ đạo thực
hiện tự phê bình và phê bình; chưa gương mẫu nhìn nhận đúng mức khuyết
điểm và trách nhiệm của mình trước những hạn chế, khuyết điểm của tập
thể. Bên cạnh đó, trong tự phê bình và phê bình vẫn còn có những “vùng
cấm”, “vùng tránh” hoặc lợi dụng đấu tranh phê bình để “hạ bệ”, “thanh
trừng” lẫn nhau gây chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết nội bộ,v.v.. Việc
thực hiện nguyên tắc tự phê bình và phê bình “chưa đáp ứng yêu cầu, vẫn
là khâu yếu trong sinh hoạt đảng; chưa trở thành nhiệm vụ thường xuyên
của các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên”. Nguyên tắc tự phê bình và
phê bình ở một số nơi bị buông lỏng, chưa được quy định cụ thể để làm cơ
sở cho công tác kiểm tra, giám sát.
Vì
vậy, để thực hiện lời căn dặn của Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê
bình, trong thời gian tới, một số nhiệm vụ trọng tâm cần phải thực hiện
là:
Một là,
mỗi cấp ủy, mỗi cán bộ, đảng viên đều phải quán triệt sâu sắc nguyên
tắc tự phê bình và phê bình là vũ khí sắc bén nhất để giúp mỗi người
hằng ngày sửa chữa khuyết điểm, phát huy ưu điểm, để ngày càng tiến bộ;
để Đảng luôn đoàn kết, thống nhất chặt chẽ trong tư tưởng và hành động,
ngày càng thêm mạnh, ngày càng phát triển. Theo đó, tự phê bình và phê
bình được thể hiện qua sinh hoạt chi bộ định kỳ; hội nghị chi bộ, đảng
bộ thường kỳ; đại hội đảng các cấp; các đợt sinh hoạt chính trị tập
trung; các báo cáo định kỳ và đột xuất của các tổ chức đảng các cấp.
Hai là,
“các cơ quan, các cán bộ, các đảng viên, mỗi người, mỗi ngày phải thiết
thực tự kiểm điểm và kiểm điểm và kiểm điểm đồng chí mình. Hễ thấy
khuyết điểm phải kiên quyết tự sửa chữa và giúp đồng chí mình sửa chữa”[10].
Theo đó, khi đã “tìm thấy cái nguồn gốc của những sai lầm khuyết điểm
đó, và chắc chắn tìm được cách sửa chữa” thì “khéo dùng cách phê bình và
tự phê bình để giúp đồng chí khác sửa đổi những sai lầm và khuyết điểm,
giúp họ tiến bộ”. Thông qua việc phát hiện “nơi nào sai lầm, ai sai
lầm, thì lập tức sửa chữa. Kiên quyết chống thói nể nang và che
giấu, chống thói “trước mặt thì nể, kể lể sau lưng”. Phê bình thì phải
rõ ràng, thiết thực, ngay thẳng, thành thật - mục đích là cốt sửa chữa,
chứ không phải để công kích, cốt giúp nhau tiến bộ, chứ không phải làm
cho đồng chí khó chịu, nản lòng”[11], để thiết thực xây dựng và chỉnh đốn Đảng.
Ba là,
đổi mới nội dung và hình thức tự phê bình và phê bình gắn với thực hiện
nhiệm vụ chính trị, với những vấn đề cụ thể, những vấn đề cấp thiết
nóng bỏng của cuộc sống đang đặt ra. Trong tự phê bình và phê bình phải
thấm nhuần quan điểm nhân văn, xuyên suốt của Hồ Chí Minh, đó là phê
bình việc làm chứ không phải phê bình người, để “ai nấy đều phải thiết
thực sửa đổi”. Trong đó, người phê bình “quyết không nên phùng mang trợn
mắt, quở trách, giễu cợt” người bị phê bình; còn người bị phê bình
“không nên tự tôn, tự đại” mà phải lắng nghe ý kiến của người phê bình
nhằm khắc phục, phòng và chống tình trạng khi quá “tả”, khi lại quá
“hữu, gây mất đoàn kết nội bộ.
Bốn là,
phát huy vai trò gương mẫu tự phê bình và phê bình của cán bộ, đảng
viên nói chung, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu nói
riêng để khắc phục và phòng, chống tình trạng: “Nếu cán bộ không nói
năng, không đề ý kiến, không phê bình, thậm chí lại tang bốc mình, thế
là một hiện tượng rất xấu. Vì không phải họ không có gì nói, nhưng vì họ
không dám nói, họ sợ. Thế là mất hết dân chủ trong Đảng. Thế
là nội bộ của Đảng âm u, cán bộ trở nên những cái máy, trong lòng uất
ức, không dám nói ra, do uất ức mà hoá ra oán ghét, chán nản”[12], dẫn đến nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Năm là,
đảm bảo dân chủ, công khai trong tự phê bình và phê bình; khắc phục
tình trạng mất dân chủ hoặc áp đặt trong tự phê bình và phê bình, phê
bình mang tính hình thức gắn với kịp thời khen thưởng và xử lý nghiêm
minh những cán bộ, đảng viên và tổ chức có hành vi trù dập người thẳng
thắn phê bình, đấu tranh với những sai lầm, khuyết điểm của cấp trên. Thường
xuyên tiến hành sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm và đề ra biện pháp
phù hợp để thực hiện tự phê bình và phê bình sát với thực tế, bảo đảm
chất lượng, đem lại hiệu quả thiết thực.
NHỮNG BIỂU HIỆN SUY THOÁI VỀ TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG, "TỰ DIỄN BIẾN", "TỰ CHUYỂN HÓA"
- Trong tự phê bình còn giấu giếm, không dám nhận khuyết
điểm; khi có khuyết điểm thì thiếu thành khẩn, không tự giác nhận kỷ
luật. Trong phê bình thì nể nang, né tránh, ngại va chạm, thấy đúng
không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh; lợi dụng phê bình để nịnh bợ,
lấy lòng nhau hoặc vu khống, bôi nhọ, chỉ trích, phê phán người khác với
động cơ cá nhân không trong sáng.
- Cá nhân chủ nghĩa, sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ
lợi; chỉ lo thu vén cá nhân, không quan tâm đến lợi ích tập thể; ganh
ghét, đố kỵ, so bì, tị nạnh, không muốn người khác hơn mình.
- Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, gây mất đoàn kết nội
bộ; đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức; cục bộ, bè phái, kèn cựa
địa vị, tranh chức, tranh quyền; độc đoán, gia trưởng, thiếu dân chủ
trong chỉ đạo, điều hành.
- Mắc bệnh "thành tích", háo danh, phô trương, che dấu
khuyết điểm, thổi phồng thành tích, "đánh bóng" tên tuổi; thích được đề
cao, ca ngợi; "chạy thành tích", "chạy khen thưởng", "chạy danh hiệu"...
(Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII)
|
TS. Trần Thị Kim Ninh
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Khu vực II
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự Thật, xuất bản lần thứ 3, H, 2011, t.15, tr.611
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.294
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.4, tr.28
[4] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.272
[5] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.272
[6] Lâm Quang Thự: Hồi ký Bác Hồ với Quốc hội, lưu Bảo tàng Hồ Chí Minh, ký hiệu H25C15/52
[7] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.301
[8] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.279
[9]Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.668
[10] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.273
[11] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.308
[12] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.319-320