46 năm kể từ ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, gần nửa thế kỷ đã qua, có biết bao thay đổi trên con đường phát triển đất nước ta đến phồn vinh và hạnh phúc, nhưng có những điều không bao giờ thay đổi, không bao giờ quên và cũng không được phép quên, đó là những kỳ tích của đất nước mà cả dân tộc hiến dâng máu xương làm nên, để mãi mãi sáng ngời, mãi mãi trường tồn, mãi mãi là sức sống và niềm tin của Nhân dân ta, dân tộc ta. Đó là ngày 30/4/1975 - ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam! Đất nước ta sạch bóng quân thù, cả nước vươn mình đi theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn. Từ đó, Cam Ranh cùng với cả nước tiến lên thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Ngày 03/4/1975, Cam Ranh được giải phóng. Những việc cần làm ngay trong những ngày đầu, năm đầu mới giải phóng là tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh, những đau thương mất mát…. Thực hiện hòa hợp dân tộc, xóa bỏ hận thù, đoàn kết, cùng nhau xây dựng cuộc sống mới. Tăng cường xây dựng, củng cố Đảng bộ, chính quyền và các đoàn thể nhằm đáp ứng với yêu cầu trong giai đoạn cách mạng mới.
Đặc biệt sau khi sáp nhập với huyện Khánh Sơn, Cam Ranh đã tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Cam Ranh lần thứ I, nhiệm kỳ 1977 – 1979 (Đại hội diễn ra từ ngày 21/6 – 25/6/1977), xác định những nhiệm vụ trọng tâm ở những năm đầu mới giải phóng. Từ đó, mặc dù còn rất nhiều khó khăn, phức tạp, nhưng với sự đồng lòng chung sức của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trong huyện, Cam Ranh đã từng bước xây dựng và phát triển như ngày hôm nay. Xin được nêu lên một số thành quả nổi bật ở những năm đầu như: Đẩy mạnh sản xuất gắn với cải tạo xã hội chủ nghĩa, ổn định đời sống Nhân dân, đến năm 1979, tổng sản lượng lương thực đạt gần 36.000 tấn, được Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng tặng lẵng hoa chúc mừng nhân dịp Tết Nguyên Đán Kỷ Mùi. Với tầm nhìn chiến lược, đã tổ chức mở đường từ dốc Bà Lài đến Thành Sơn để phát triển Khánh Sơn lâu dài, trong suốt 7 năm (1977 - 1984), mở tuyến đường vô cùng gian khổ, nhất là 12 km đường đèo, hàng trăm thanh niên xung phong phải dùng dây treo người lên để chặt cây, phá các tãn đá cho xe san ủi… Thực hiện phong trào xây dựng hợp tác xã, đến cuối năm 1979, nhiều xã đã xây dựng được hợp tác xã nông nghiệp, ngư nghiệp, hợp tác xã mua bán như Cam Tân, Cam Thịnh, Cam Bình... Xây dựng Xí nghiệp quốc doanh Cơ khí tàu thuyền, Xí nghiệp hợp tác Đường… Phát triển văn hóa - xã hội khá tốt, vùng miền núi Khánh Sơn, mặc dù gặp muôn vàn khó khăn, gian khổ nhưng các thầy cô giáo vẫn kiên cường bám trụ, đưa con chữ về với buôn làng, về với đồng bào. Bảo đảm an ninh – quốc phòng, tổ chức phát động quần chúng, truy quét, phá rã, bắt hầu hết những tên trong các tổ chức phản động. Giải quyết kịp thời, có hiệu quả tình hình bán bến bãi để vượt biển, nghiêm trị số cầm đầu, xử lý số cán bộ vi phạm. Hàng trăm thanh niên Cam Ranh xung phong lên đường nhập ngũ, bảo vệ biên cương của Tổ quốc khi chiến tranh biên giới Tây Nam, phía Bắc xảy ra và làm nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia, Lào, bảo vệ chủ quyền biển đảo Trường Sa. Xây dựng tổ chức Đảng từng bước vững mạnh, luôn đoàn kết, nêu gương... Thực hiện thắng lợi cuộc bầu cử HĐND huyện, xã nhiệm kỳ 1977 – 1979, củng cố một bước về bộ máy hoạt động của chính quyền. Đoàn Thanh niên đã phát huy vai trò xung kích của tuổi trẻ một cách mạnh mẽ và sôi động với cao trào thanh niên xung phong đi xây dựng các vùng kinh tế mới, quê hương giàu đẹp…
Trong điều kiện còn rất nhiều khó khăn, phức tạp ở những năm đầu mới giải phóng, Cam Ranh với bài học lấy dân làm gốc và sự đoàn kết thống nhất cao từ trong Đảng đến quần chúng, kiên quyết xử lý những vấn đề phức tạp nảy sinh trong nội bộ một cách nghiêm minh đã tạo ra nhiều phong trào cách mạng quần chúng, giải quyết có hiệu quả nhiều vấn đề bức thiết, cơ bản, nên đã vượt qua khó khăn, thách thức, nỗ lực phấn đấu đạt được những thành tựu có ý nghĩa to lớn trên nhiều mặt, tạo tiền đề cho bước phát triển những năm tiếp theo. Đây cũng chính là cơ sở đầu tiên để có một Cam Ranh ngày càng phát triển theo đà đi lên của cả nước như ngày nay và chúng ta càng tin tưởng Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân Cam Ranh sẽ phát huy mạnh mẽ tinh thần ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, tiếp tục đưa Cam Ranh lên tầm cao mới./.
Nguyễn Công Hài