10
năm qua, công tác quản lý đối với lĩnh vực di sản văn hóa (DSVH) trên
địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã có những thành tựu nổi bật. Hệ thống di tích,
DSVH vật thể, phi vật thể được quan tâm đúng mức nên đã phần nào phát
huy được giá trị vào đời sống xã hội.
Triển khai nhiều đề án bảo tồn, phát triển văn hóa
Từ nhiều năm nay, công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực DSVH luôn
được ngành chức năng chú trọng bảo tồn và phát huy. Từ công tác điền dã,
kiểm kê, sưu tầm đến nghiên cứu, tu bổ, phục hồi, bảo quản, xếp hạng di
sản văn hóa... đều được triển khai thực hiện khá đồng bộ. Nếu năm 2009,
toàn tỉnh có 87 di tích được xếp hạng, trong đó có 13 di tích cấp quốc
gia thì đến năm 2019 đã tăng lên 195 di tích, DSVH được xếp hạng, trong
đó có 16 di tích cấp quốc gia, 3 DSVH phi vật thể cấp quốc gia và 1 DSVH
phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây đều là các di sản có giá trị
tiêu biểu, nổi bật của tỉnh được nghiên cứu, lựa chọn và lập hồ sơ khoa
học xếp hạng theo đúng các quy định của Luật DSVH. Từng năm, các di tích
đều được luân phiên kiểm kê theo định kỳ nhằm kịp thời tu bổ, bảo quản
nếu bị xuống cấp.
Di tích quốc gia Thành cổ Diên Khánh đã có dự án trùng tu, tôn tạo.
Ngành Văn hóa đã và đang triển khai: Đề án bảo tồn, phát triển văn hóa
các dân tộc thiểu số Việt Nam đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh; kế hoạch
trang bị mã la phục vụ sinh hoạt văn hóa truyền thống của dân tộc Raglai
với 85 thôn, vốn đầu tư gần 1,7 tỷ đồng. Ngành từng bước triển khai dự
án trùng tu, tôn tạo di tích quốc gia Thành cổ Diên Khánh với vốn đầu tư
75,7 tỷ đồng; dự án đường vào di tích quốc gia bác sĩ Yersin có vốn đầu
tư 4,4 tỷ đồng; kế hoạch bảo tồn và phát huy DSVH phi vật thể nghệ
thuật bài chòi, vốn đầu tư 832 triệu đồng; dự án bảo tồn và phát huy
DSVH phi vật thể lễ hội Cầu ngư với 380 triệu đồng. Ngoài ra, ngành còn
triển khai kế hoạch khảo sát, nghiên cứu, biên soạn tài liệu hướng dẫn
thực hành nghi lễ tại các đình làng; đề án kiểm kê, sưu tầm, bảo quản,
trưng bày, tuyên truyền DSVH truyền thống điển hình của các dân tộc
thiểu số Việt Nam trên địa bàn tỉnh với vốn đầu tư 947 triệu đồng; đề án
bảo tồn, phát huy trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số Việt Nam
trong giai đoạn hiện nay… Các dự án, kế hoạch này dù đã được triển khai
hay đang trong quá trình chuẩn bị thực hiện đều mang đến những tín hiệu
lạc quan cho công tác bảo tồn và gìn giữ DSVH của tỉnh.
Bên cạnh đó, Sở Văn hóa - Thể thao đã quan tâm đầu tư nghiên cứu các
công trình về bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống làng xã
trong việc xây dựng nông thôn mới ở Khánh Hòa; các văn bản về sưu tầm,
nghiên cứu những giá trị đặc trưng về văn hóa biển đảo, văn bia chữ Hán;
khảo sát, nhận diện tín ngưỡng thờ Thành Hoàng trong các di tích ở tỉnh
Khánh Hòa. Ngoài ra, các loại hình nghệ thuật truyền thống như: tuồng,
hô bài chòi, nghệ thuật đường phố… được quan tâm đầu tư, biểu diễn vào
các dịp lễ kỷ niệm, lễ hội, các ngày cuối tuần để phục vụ công chúng và
du khách.
Sử dụng hiệu quả nguồn thu từ di tích
Số
lượng khách tham quan và nguồn thu từ di tích Tháp Bà Ponagar và danh
thắng Hòn Chồng có sự tăng trưởng từng năm. Cụ thể, năm 2010, có 722.000
lượt khách tham quan và đạt doanh thu 6,2 tỷ đồng; 6 tháng đầu năm 2019
có hơn 2,1 triệu lượt khách tham quan, doanh thu hơn 45,3 tỷ đồng.
|
Ông
Nguyễn Tuấn Dũng - Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh cho
biết: “Khánh Hòa là một trong những địa phương được đánh giá đã sử dụng
hiệu quả nguồn thu của các di tích để bảo quản, tu bổ, đưa các giá trị
của di tích quay lại phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa
phương”. Cụ thể, đối với di tích cấp quốc gia đã có 8 di tích được tu
bổ, tôn tạo với tổng mức đầu tư hơn 47,3 tỷ đồng. Đối với di tích cấp
tỉnh, giai đoạn 2013 - 2017, đã có 39 di tích được đầu tư tu bổ, tôn
tạo, chống xuống cấp, trong đó 23 di tích được hỗ trợ một phần kinh phí.
Sở Văn hóa - Thể thao đã tham mưu kế hoạch tu bổ di tích giai đoạn 2018
- 2020 với tổng mức hỗ trợ từ nguồn phí tham quan là hơn 13 tỷ đồng cho
30 di tích. Ngoài ra, hỗ trợ từ nguồn thu công đức hơn 10,7 tỷ đồng cho
24 di tích. Nguồn thu từ các di tích được sử dụng để phục vụ việc bảo
vệ và phát huy các giá trị của di sản, làm cho di sản văn hóa được sống
động, trở thành sản phẩm du lịch.
Tuy nhiên, để công tác quản lý lịch vực DSVH đạt những kết quả mang
tính bền vững hơn, ông Nguyễn Đắc Tài - Phó Chủ tịch Thường trực UBND
tỉnh cho rằng cần phải giải quyết được những hạn chế, tồn tại như: vấn
đề kiêm nhiệm của đội ngũ cán bộ phụ trách lĩnh vực DSVH ở cơ sở; việc
xây dựng tour, tuyến du lịch gắn với các di tích; xã hội hóa nguồn tiền
để tu bổ di tích...
Theo baokhanhhoa.vn