Đến tháng 3/2023, Hiện trạng đạt chuẩn Bộ tiêu chí nông thôn mới: Xã Cam Thịnh Đông ( đạt: 17/19 tiêu chí, chưa đạt: 2/19 tiêu chí); Xã Cam Bình (Đạt: 15/19 tiêu chí , chưa đạt: 4/19 tiêu chí); Xã Cam Lập (Đạt: 12/19 tiêu chí, chưa đạt: 7/19 tiêu chí ); Xã Cam Thành Nam (Đạt: 18/19 tiêu chí, chưa đạt: 1/19 tiêu chí ); Xã Cam Phước Đông ( Đạt 15/19 tiêu chí , chưa đạt: 4/19 tiêu chí ); Xã Cam Thịnh Tây (Đạt: 11/19 tiêu chí, chưa đạt: 8/19 tiêu chí); Hiện trạng theo Bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao: Xã Cam Thịnh Đông (Xã Cam Thịnh Đông); Xã Cam Bình ( Đạt: 10/19 tiêu chí); Xã Cam Lập( Đạt: 8/19 tiêu chí); Xã Cam Thành Nam (Đạt: 13/19 tiêu chí)
Thời gian đến, Cam Ranh tập trung đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2023 theo Kế hoạch, phấn đấu đến cuối năm 2023 đạt mục tiêu xã Cam Thịnh Đông và Cam Bình đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; Tiếp tục quan tâm và đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới; nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy cho cán bộ và người dân về xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế nông thôn. Tuyên truyền, phổ biến sâu rộng về mục đích, nội dung, ý nghĩa của việc xây dựng nông thôn mới trong hệ thống chính trị và Nhân dân. Trong đó, tập trung tuyên truyền, hướng dẫn Nhân dân trong việc đổi mới, ứng dụng công nghệ trong sản xuất; trình tự thủ tục xây dựng công trình dân dụng, không để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép; tạo điều kiện cho con em đến trường, không có trường hợp bỏ học; công tác bảo vệ môi trường; công tác đảm bảo an ninh trật tự; Tiếp tục đào tạo, tập huấn nhằm nâng cao năng lực, nhận thức, chuyển đổi tư duy về phát triển kinh tế nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới cho cán bộ làm công tác xây dựng nông thôn mới các cấp, người dân và cộng đồng
Giải pháp thực hiện các tiêu chí: Duy trì các tiêu chí đã đạt chuẩn và chuẩn nâng cao: Có biện pháp để duy trì các tiêu chí đã đạt chuẩn nông thôn mới và đã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Trong đó cần tập trung một số tiêu chí mang tính không bền vững, như: tiêu chí hộ nghèo, tiêu chí thu nhập, tiêu chí giáo dục và đào tạo, tiêu chí an ninh - trật tự; Phấn đấu đạt thêm các tiêu chí theo mục tiêu năm 2023: Căn cứ vào mục tiêu đạt các tiêu chí theo chuẩn nông thôn mới và chuẩn nông thôn mới nâng cao, tập trung các biện pháp và có lộ trình thực hiện trong năm để đến cuối năm 2023 đạt mục tiêu đã đề ra. Cần tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm sau: - Hoàn thiện hệ thống giao thông trên địa bàn xã; nâng cao tỷ lệ các cấp đường giao thông nông thôn được bảo trì thường xuyên, bảo đảm xanh, sạch, đẹp từ 80% trở lên. - Tiếp tục đầu tư hoàn thiện hệ thống các công trình văn hóa - thể thao xã, thôn; nâng cấp, sửa chữa hoàn thiện hệ thống các công trình văn hoá – thể thao xã, thôn; nâng cấp, sửa chữa, bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo, ổn định về tổ chức; hoạt động thường xuyên, hiệu quả; từng bước đạt chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch. - Thực hiện có hiệu quả các biện pháp phát triển sản xuất, giải quyết việc làm để đảm bảo thu nhập, và giảm tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn nâng cao. - Thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính; giải quyết các thủ tục hành chính cho các tổ chức, công dân đảm bảo đúng quy định. - Giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; có các mô hình tự quản, liên kết bảo vệ an ninh trật tự hoạt động thường xuyên, hiệu quả;
Đối với 02 xã Cam Phước Đông, Cam Thịnh Tây: Có biện pháp duy trì các tiêu chí đã đạt và giải pháp, lộ trình để đạt thêm các tiêu chí. Cần tập trung các giải pháp: Phối hợp với phòng Giáo dục và Đào tạo và các tổ chức đoàn thể để tuyền truyền, vận động và có biện pháp để khắc phục tình trạng học sinh bỏ học giữa chừng, chủ yếu là học sinh đồng bào dân tộc thiểu số và học sinh của xã đảo Cam Bình. - Huy động các nguồn vốn xã hội hoá, lồng ghép vốn hỗ trợ từ các chương trình, dự án để từng bước xoá bỏ nhà tạm, nhà dột nát cho đồng bào DTTS trên địa bàn 02 xã. - Xây dựng và triển khai có hiệu quả kế hoạch chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, hiệu quả cao; phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng theo từng vùng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn. - Nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là công nghệ sinh học trong việc cải tạo đất, cải tạo giống cây trồng vật nuôi. Chú trọng việc đưa giống mới, cây trồng, vật nuôi thay giống cũ để tăng năng suất, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn. - Có kế hoạch, biện pháp quản lý chặt chẽ công tác bảo vệ môi trường, an ninh trật tự trên địa bàn, không để xảy ra tình trạng xây dựng nhà ở trái phép và tình trạng gây mất an ninh trật tự.
Tăng cường thực hiện các giải pháp để huy động tối đa các nguồn lực hợp pháp hỗ trợ thực hiện Chương trình (huy động các tổ chức, doanh nghiệp và đóng góp tự nguyện của người dân, nguồn vốn tín dụng, vay ưu đãi...); chủ động lồng ghép, cân đối nguồn lực của 02 chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng dân tộc thiểu số và miền núi và chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, các chương trình, dự án khác để hỗ trợ các xã khó khăn hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu đã đề ra; Tổng vốn thực hiện Chương trình năm 2023: 8.096 triệu đồng, trong đó: Vốn tỉnh : 4.130 triệu đồng; - Vốn thành phố : 2.337 triệu đồng; Vốn xã : 1.629 triệu đồng.
Khó khăn trong việc thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới chủ yếu đối với các tiêu chí thu nhập, nhà ở dân cư, giáo dục. Về tiêu chí thu nhập Theo Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, thu nhập bình quân đầu người vào năm 2025 từ 54 triệu đồng/người trở lên. Như vậy, nếu tính số khẩu bình quân trên hộ là 5 người, số lao động là 02 người thì thu nhập mỗi lao động là 11.300.000 đ/người/tháng; không có khả năng thực hiện. Vì vậy, việc triển khai thực hiện tiêu chí thu nhập đối với xã Cam Thịnh Tây (trên 99,4 % đồng bào dân tộc thiểu số) là rất khó khăn. Về tiêu chí nhà ở dân cƣ Theo quy định, ngân sách không đầu tư để xoá nhà tạm, dột nát. Chính quyền địa phương có trách nhiệm kêu gọi xã hội hoá để hỗ trợ hộ dân xây dựng đồng thời hướng dẫn, định hướng phát triển sản xuất để người dân bỏ thêm phần kinh phí để xây dựng. Hiện nay, trên địa bàn các xã còn 47 căn nhà tạm (Cam Thịnh Tây: 27 căn, Cam Phước Đông: 40 căn ). Theo kế hoạch xây dựng nông thôn mới thành phố Cam Ranh giai đoạn 2021- 2025: Phấn đấu đến cuối năm 2025: xã Cam Thịnh Tây, xã Cam Phước Đông đạt chuẩn nông thôn mới. Như vậy, để đến năm 2025 không còn nhà tạm, dột nát ở 02 xã nêu trên. Hiện nay, nhà nước chưa có chủ trương sử dụng ngân sách để xóa nhà tạm trong Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, việc xóa nhà tạm phải thực hiện kêu gọi xã hội hóa. Tuy nhiên, việc kêu gọi xã hội hóa của thành phố và ở xã đang gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, việc thực hiện tiêu chí nhà ở 02 xã Cam Thịnh Tây và Cam Phước Đông gặp nhiều khó khăn. Về tiêu chí giáo dục Theo quy định của Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025: tỉ lệ học sinh tốt nghiệp THCS hàng năm được tiếp tục học THPT, giáo dục thường xuyên, trung cấp) ít nhất là 85%. Hiện nay và khả năng trong thời gian tới, tiêu chí học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở phải tiếp tục học Trung học phổ thông và học nghề đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và xã Cam Bình (xã đảo) trên địa bàn thành phố Cam Ranh là rất thấp; do không có trường Trung học phổ thông, trường dạy nghề, điều kiện đi lại và kinh phí để học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở tiếp tục học các trường Trung học phổ thông và Trường dạy nghề rất khó khăn. Hiện nay, số học sinh này sau khi tốt nghiệp Trung học cơ sở, phần lớn nghỉ học để tham gia lao động sản xuất ở gia đình. Vì vậy, tiêu chí này khó thực hiện. Về chỉ tiêu Tỷ lệ hộ đƣợc sử dụng nƣớc sạch Tại chỉ tiêu 17.1 của Bộ tiêu chí nông thôn mới quy định “Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch >=45%, trong đó >=25% từ hệ thống cấp nước tập trung”. Tại chỉ tiêu 18.1. của Bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao quy định “Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung >=50%”. Tuy nhiên hiện nay, trên địa bàn xã Cam Bình chưa có hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung, người dân chủ yếu sử dụng bể chứa nước mưa và giếng khoan để sinh hoạt.. Về tiêu chí thủy lợi Tại chỉ tiêu 3.1 của Bộ tiêu chí nông thôn mới quy định “Tỷ lệ diện tích đất sản xuất nông nghiệp được tưới và tiêu nước chủ động >=80%”. Tuy nhiên hiện nay trên địa bà xã Cam Thịnh Đông và xã Cam Thịnh Tây chưa có nguồn nước chủ động đảm bảo thực hiện theo tỉ lệ quy định; chủ yếu phụ thuộc vào nước mưa và một số ít ao đào, giếng đào, giếng khoan. Về đầu tư cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đối với xã Cam Thành Nam. Hiện nay, dự án Khu đô thị mới Cam Lâm đã lấy một phần diện tích của xã Cam Thành Nam. Như vậy việc triển khai thực hiện các tiêu chí về đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng của xã Cam Thành Nam thuộc phạm vi ngoài ranh giới dự án Khu đô thị mới Cam Lâm. Tuy nhiên, hiện tại có những vướng mắc như sau: - Hiện nay, có một số cơ sở vật chất thuộc phạm vi dự án Khu đô thị mới Cam Lâm như: trụ sở HDND, UBND xã; công an, cơ quan quân sự xã; các thiết chế văn hóa, chợ và các cơ sở vật chất khác. Các công trình này cho phép tồn tại hay phải di dời, hiện nay chưa xác định nên chưa có cơ sở để lập danh mục đầu tư xây dựng trên phần diện tích còn lại của xã Cam Thành Nam. Đối với các công trình giao thông trong khu vực dân cư; công trình thủy lợi, giao thông nội đồng bị hư hỏng, xuống cấp cần phải sửa chữa để phục vụ nhu cầu sản xuất và dân sinh.
Cam Ranh kiến nghị tỉnh quan tâm giải quyết một số kiến nghị nhằm đảm bảo thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố Cam Ranh như sau: Về tiêu chí Thủy lợi và thu nhập: Sớm triển khai đầu tư hồ chứa nước Sông Cạn xã Cam Thịnh Tây. Theo Kế hoạch đầu tư công của tỉnh, hồ chứa nước Sông Cạn xã Cam Thịnh Tây được đầu tư trong giai đoạn 2021-2025 với tổng mức đầu tư khoảng 488 tỉ; đề nghị đầu tư giai đoạn 2021-2023 để phục vụ nhu cầu nguồn nước cho phát triển nông nghiệp xã Cam Thịnh Tây và nguồn nước phục vụ Khu Công nghiệp Nam Cam Ranh và Cụm Công nghiệp Cam Thịnh Đông. Xúc tiến kêu gọi đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng Khu Công nghiệp Nam Cam Ranh và Cụm Công nghiệp Cam Thịnh Đông. Khi giải quyết được 02 vấn đề trên, sẽ thúc đẩy phát triển nông nghiệp và giải quyết được công ăn việc làm của lao động ở khu công nghiệp và cụm công nghiệp; đồng thời tạo điều kiện cho phát triển sản xuất nông nghiệp ở địa bàn xã Cam Thịnh Tây; góp phần thực hiện tiêu chí thủy lợi và tiêu chí thu nhập ở địa bàn 02 xã trên. Về tiêu chí nhà ở dân cƣ: Đề nghị tỉnh kêu gọi xã hội hoá, hỗ trợ cho thành phố Cam Ranh thực hiện. 3. Về tiêu chí giáo dục: Đề nghị tỉnh có chính sách hỗ trợ học sinh tốt nghiệp THCS hàng năm được tiếp tục học THPT, giáo dục thường xuyên, trung cấp; chính sách hỗ trợ cho các trường Trung cấp nghề tổ chức dạy nghề tại chỗ… Quan tâm đầu tư hệ thống cấp nước sinh hoạt cho xã đảo Cam Bình nhằm đạt chỉ tiêu 17.1. Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch của Bộ tiêu chí nông thôn mới và chỉ tiêu 18.1. Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung của Bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao. 5. Đề nghị tỉnh xác định cụ thể ranh giới Khu đô thị mới Cam Lâm để làm cơ sở triển khai thực hiện Chương trình nông thôn mới của xã Cam Thành Nam; Ưu tiên cấp kinh phí hỗ trợ đầu tư các công trình xây dựng nông thôn mới năm 2023 trên địa bàn thành phố Cam Ranh; Sở Nông nghiệp và PTNT tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn hướng dẫn cho cán bộ lãnh đạo, công chức phụ trách nông thôn mới cấp huyện, cấp xã về thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 và Chương trình Ocop./.