Là loại cây dễ trồng, đạt năng suất và hiệu quả kinh tế cao, cho thu hoạch quanh năm, cây táo đã được nông dân ở xã Cam Thành Nam, thành phố Cam Ranh chọn trồng thay thế cho một số loại cây trồng kém hiệu quả. Với diện tích trồng hiện nay gần 60 ha, cây táo đang trở thành "cây làm giàu" của người dân địa phương, việc xây dựng thương hiệu táo Cam Thành Nam đang là mục tiêu của các cấp chính quyền địa phương.
Năm 2014, cây táo Thái Lan được đưa vào trồng thử nghiệm tại xã Cam Thành Nam, là một trong những cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên do việc trồng táo không theo quy trình chuẩn, mạnh ai nấy làm dẫn đến sâu bệnh phát sinh ngày càng nhiều, thị trường không ổn định, giá cả bấp bênh lệ thuộc vào thương lái làm nản lòng các nông hộ trồng táo. Từ năm 2017, nhận thấy tiềm năng phát triển kinh tế từ cây táo ở xã Cam Thành Nam, UBND TP. Cam Ranh đã đề xuất với Sở Khoa học - Công nghệ hỗ trợ địa phương xây dựng và quản lý nhãn hiệu tập thể táo Cam Thành Nam. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, đầu năm 2017, Trung tâm Nông nghiệp công nghệ cao đã chủ trì thực hiện thí điểm phương pháp trồng táo theo tiêu chuẩn VietGAP tại 3 hộ ở thôn Quảng Hòa, mỗi hộ áp dụng trên diện tích 2.000m2, táo có độ tuổi từ 3 đến 5 năm.
Ông Ngô văn Nhẹ- Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Thành Nam cho biết: “Năm 2017, Sở Khoa học tỉnh Khánh Hòa đầu tư sản xuất táo theo chuẩn Vietgap, hướng dẫn nông dân đi vào chuỗi Vietgap, xây dựng 03 mô hình giao cho Trung tâm Công nghệ cao khánh hòa trực tiếp hướng dẫn nông dân. Sau thời gian thực hiện hướng dẫn thì đến giờ này, bà con đã ý thức được là muốn làm được Táo Vietgap thì phải đi theo hình thức đó, ban đầu đã có nhiều người mày mò áp dụng theo 3 cái mô hình này thì bước đầu cũng có những cái hiệu quả”.
Quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap là cách quản lý và đảm bảo an toàn nông sản ở tất cả các khâu từ chuẩn bị làm đất đến bảo quản sau thu hoạch, thông qua 4 tiêu chuẩn là kỹ thuật sản xuất, an toàn thực phẩm, môi trường làm việc và truy nguyên nguồn gốc. Do vậy, sản phẩm đưa ra thị trường không chỉ an toàn mà còn có khả năng truy nguyên nguồn gốc. Đối với cây táo ở Cam Thành Nam, khi áp dụng mô hình Vietgap, tất cả các khâu từ giống táo, quy trình tưới, bón phân, phun thuốc trừ sâu đều phải tuân thủ quy trình nghiêm ngặt. Việc áp dụng các quy trình này đã mang lại nhiều kết quả khả quan, đặc biệt, các công đoạn tưới nước dùng hệ thống tưới tiết kiệm đã giúp người trồng táo không tốn công sức mà nước lại thấm, lâu khô, thích hợp với vùng khô hạn như Cam Thành Nam, vấn đề về bệnh ruồi vàng là những nỗi lo chính của người trồng táo cũng được giải quyết.
Qua thời gian triển khai và thực hiện đánh giá chất lượng táo được áp dụng tiêu chuẩn VietGap, sản lượng táo đã được tăng lên rõ rệt từ 10- 20%, nếu như theo cách trồng thông thường, táo bị sâu bệnh nhiều, sản lượng kém, ít được ưa chuộng, năng suất chỉ đạt 40 tấn/ha, thì nay khi cây táo được chăm sóc theo chuẩn VietGap đã cho thu hoạch đạt từ 45- 50 tấn/ha, ít sâu bệnh, quả to tròn, căng mọng, được đông đảo người tiêu dùng an tâm lựa chọn.
Với mục tiêu thành lập được Hợp tác xã trồng táo, xây dựng được thương hiệu cho táo Cam Thành Nam, hiện nay các cấp chính quyền địa phương đang chỉ đạo tiếp tục tập trung nhân rộng diện tích trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, thu hút thêm sự tham gia của nhiều hộ gia đình, từ 12 thành viên ban đầu, nay tổ hợp tác trồng táo của xã đã tăng lên gần 20 thành viên.
Ông Ngô Văn Nhẹ- Chủ tịch Hội ND xã cho biết thêm:“ Đối với cây táo của Cam Thành Nam thì nay cũng đã có thương hiệu rồi, cái thương hiệu này do cái người tiêu dùng người ta tự đánh giá, tự công nhận thôi, chứ các hình thức về văn bản giấy tờ đến giờ này chưa được công nhận. Nông dân muốn ngoài vấn đề người ta tự công nhận thì phải có một giấy xác nhận rằng đó là nhãn hiệu táo của Cam Thành Nam. Lý do nông dân mong muốn điều này là người ta có chứng từ để mà dễ dàng đi vào các siêu thị hoặc là các thị trường mà có đòi hỏi chứng nhận sản phẩm đó là của Cam Thành Nam và chỉ có Cam Thành Nam mới có được nhãn hiệu đó. Nông dân muốn rằng khi mà người ta làm khó khăn để mà sản xuất được trái táo với chất lượng như vậy thì không để cho các loại táo khác lẫn lộn vào, phá đi cái giá trị của sản phẩm Cam Thành Nam. Năm 2019 này, nông dân muốn có được nhãn hiệu táo để nông dân tiến lên thành lập HTX, có HTX nông dân sẽ đi vào hoạt động có bài bản, quy trình cụ thể hơn”
Nói về vấn đề xây dựng thương hiệu cho Táo Cam Thành Nam, ông Lê Minh Hải- Trưởng phòng Kinh tế thành phố Cam Ranh nói: “Kể từ năm 2017, Phòng Kinh tế cùng hội nông dân thành phố, UBND xã Cam Thành Nam, Hội ND xã cùng các hộ đã nỗ lực, triển khai dự án xây dựng thương hiệu táo này, trong đó cả suốt một quá trình, về điều tra, diện tích, sản lượng, quá trình triển khai tập huấn, quá trình làm các trình tự thủ tục theo quy định để đăng ký thương hiệu. Sản phẩm đặc thù của địa phương, muốn có thế mạnh cạnh tranh thị trường thì đòi hỏi phải xây dựng thương hiệu sản phẩm, phòng Kinh tế đã tham mưu cho UBND thành phố đặt hàng dự án xây dựng thương hiệu táo Cam Thành Nam, đặt hàng cho tỉnh và được Hội đồng khoa học kỹ thuật tỉnh đồng ý để trình tỉnh hỗ trợ xây dựng thương hiệu táo CTN. Thì kể từ năm 2017 đến nay, cơ bản đã hoàn thành các thủ tục và đã được Cục sở hữu trí tuệ chấp nhận hồ sơ. Việc xây dựng thương hiệu một sản phẩm thì riêng thủ tục của Cục Sở hữu trí tuệ là khoảng trên 11 tháng, rồi sau đó xây dựng các định mức, tiêu chuẩn, quy trình, dự kiến đến quý 2.2019 sẽ được cấp giấy chứng nhận thương hiệu táo CTN và thành phố Cam Ranh sẽ tổ chức công bố thương hiệu Táo này.
Với sự nỗ lực không ngừng tạo ra những mùa táo thơm ngọt, tin tưởng rằng trong thời gian tới Táo Cam Thành Nam sẽ công nhận nhãn hiệu của riêng mình và sẽ tiếp tục mở rộng, giữ vững được thương hiệu Táo theo tiêu chuẩn VietGap, để “Táo Cam Thành Nam” luôn được thị trường yêu mến.
Lê Ngân.