Tuy VietGAP kỳ vọng mang lại
nhiều lợi ích như: giá cả, thương hiệu, an toàn thực phẩm, vượt qua rào
cản kỹ thuật… nhưng đến nay nhiều nông dân vẫn chưa mặn mà.
Nhiều lực cản
Những năm gần đây, nông dân trong tỉnh được nghe nhiều đến 2 từ VietGAP
và xem đó như một khái niệm mới của việc sản xuất an toàn, đem lại nhiều
lợi ích. Song, để áp dụng VietGAP vào sản xuất thì không mấy nông dân
làm được. Ông Nguyễn Thanh Bửu chuyên canh sầu riêng tại xã Sông Cầu,
huyện Khánh Vĩnh cho rằng, VietGAP mang lại hiệu quả cao nhưng khó làm,
bởi rất nhọc công trong việc ghi chép nhật ký trang trại.
|
Theo ông Mai Xuân Thương - Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp công nghệ cao,
một trong những lý do khiến nông dân chưa mặn mà với VietGAP là chi phí
làm VietGAP còn cao. Dẫn chứng triển khai VietGAP trên cây xoài Úc của
đơn vị mấy năm trước, ông cho biết chi phí từ 16 - 20 triệu đồng/mô
hình. Nếu làm GlobalGAP còn cao hơn, tới 200 triệu đồng/mô hình nhưng
giá trị chỉ 2 năm. Chi phí này nhằm đánh giá chứng nhận, thuê chuyên gia
phân tích mẫu đất tìm các kim loại nặng, mẫu nước và các thành phần
khác như: Coliform, E.coli, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật…
Một người được xem là thành công với VietGAP tại Khánh Hòa là ông Nguyễn
Thanh Lộc - Giám đốc Công ty TNHH Rau sạch Hiệp Nông Phát (xã Ninh
Thân, thị xã Ninh Hòa) cũng tỏ ra ngán ngẩm khi nhắc đến VietGAP: “Hiện
tại doanh nghiệp chỉ sản xuất 1ha rau nhưng cũng rất khó tiêu thụ. Làm
rau VietGAP rất khổ, nhất cử nhất động đều phải thực hiện theo quy
trình, chi phí cao nên giá bán khó được thị trường chấp nhận. Vì thế,
hàng năm, riêng thị trường Khánh Hòa, đơn vị phải bù lỗ hàng trăm triệu
đồng”.
Cần liên kết
Theo lãnh đạo Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, hiện
nay trên địa bàn tỉnh chưa có nông dân nào tự đứng ra làm VietGAP. Chỉ
có 6 mô hình sản xuất rau, quả, trái cây an toàn theo VietGAP được Trung
tâm Chất lượng nông lâm sản và thủy sản vùng 3 chứng nhận là: Hợp tác
xã (HTX) rau an toàn Ninh Đông (Ninh Hòa); HTX rau an toàn Đắc Lộc (Vĩnh
Phương, Nha Trang); HTX sản xuất trái cây Khánh Vĩnh; 3 vùng sản xuất
tỏi: Ninh Vân, Ninh Phước, Vạn Hưng; Công ty Hiệp Nông Phát; Công ty An
tâm Farm (sản xuất bưởi da xanh tại Ninh Quang, Ninh Hòa). Từ nay đến
năm 2020, chi cục sẽ xây dựng thêm 4 mô hình chuỗi cung cấp thực phẩm an
toàn theo VietGAP gồm: chuỗi cung cấp trái cây, thịt gia súc, gia cầm,
nem chua, chả lụa và thủy sản an toàn.
Ông Nguyễn Trọng Trung - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết, hiện nay
sản xuất nông sản an toàn theo hướng VietGAP gặp khó khăn do VietGAP đòi
hỏi tiêu chuẩn cao, đầu tư lớn. Trước mắt, để khuyến khích nông dân
thực hiện VietGAP, Hội Nông dân tỉnh đã triển khai một số giải pháp như:
hỗ trợ HTX, tổ hợp tác vay vốn từ Quỹ Hỗ trợ nông dân; trưng bày, quảng
bá sản phẩm qua website của Hội Nông dân, hàng năm tổ chức phiên chợ
nông sản…
Theo Quyết định 1609, nông dân
được hỗ trợ 1 lần 50% chi phí đầu tư xây dựng nhà sơ chế đóng gói, nhà
lưới, nhà kính, hệ thống tưới tiết kiệm để trồng hoa, rau, cây lâu năm
(tối đa 150 triệu đồng/cơ sở); hỗ trợ 1 lần 50% chi phí xây dựng nhà
trồng nấm (tối đa 20 triệu đồng/cơ sở); hỗ trợ 1 lần 50% chi phí cấp
giấy chứng nhận lần đầu tiêu chuẩn GlobalGAP (tối đa 60 triệu đồng/cơ
sở); hỗ trợ 50% kinh phí lấy mẫu, phân tích mẫu sản phẩm hàng năm để duy
trì việc sản xuất theo VietGAP đã được chứng nhận (tối đa 15 triệu
đồng/lần/năm/cơ sở). Thời gian hỗ trợ 2 năm kể từ ngày được cấp chứng
nhận lần đầu. |
Theo ông Nguyễn Ngọc Việt - Phó Chi cục
trưởng Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, mô hình sản
xuất VietGAP đã mở ra hướng đi mới cho sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn
tỉnh, an toàn, thân thiện. Tuy nhiên, việc triển khai, nhân rộng mô
hình hiện nay còn một số khó khăn như: nông dân chưa quen áp dụng
VietGAP, đặc biệt là việc ghi chép nhật ký sản xuất; một số địa phương
có diện tích sản xuất rau, củ quả lớn nhưng số người áp dụng chưa nhiều;
thị trường đầu ra chưa ổn định, các sản phẩm an toàn khó cạnh tranh về
giá so với sản phẩm khác cùng loại.
Hiện nay, tỉnh đã có chính sách hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao, thực hành
sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP, GlobalGAP cho các tổ chức, cá nhân
trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh (Quyết
định 1609 ngày 7-6-2018). Tuy nhiên, nông dân muốn được hỗ trợ phải có
sự liên kết đủ số lượng diện tích, như: sản xuất rau đủ 2ha, cây ăn quả
5ha, hoa 0,5ha, nấm 200m2. Hiện nay, các ngành đang tuyên truyền, hướng
dẫn cho nông dân chính sách này.
Theo một cán bộ Chi cục Phát triển nông thôn, để chính sách thành công
cần xây dựng được mối liên kết trong nông dân, không đơn thuần là liên
kết về diện tích mà phải tổ chức được hình thức như HTX để đủ tư cách
pháp nhân đứng ra ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, thậm chí HTX phải chịu
lỗ 2 - 3 năm đầu để trụ vững với thị trường. Đến khi đã có thương hiệu
thì sản phẩm VietGAP sẽ cho lợi nhuận gấp 30 - 40% so với sản phẩm
thường.
Theo baokhanhhoa.vn